Na czym polega proces sądowy?
Jeśli nie dojdzie do zawarcia ugody w postępowaniu pojednawczym, a nadal chcemy dochodzić swoich roszczeń tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania, pozostaje jedynie zainicjowanie tradycyjnego postępowanie sądowego.
Na czym zatem polega proces sądowy przed sądem cywilnym?
Tradycyjne postępowanie sądowe przed sądem cywilnym jest kolejnym krokiem, który należy podjąć w celu dochodzenia swoich roszczeń z tytułu zadośćuczynienia i odszkodowania. Podstawowym modelem tradycyjnego postępowania sądowego jest postępowanie procesowe. Co do zasady każdą sprawę cywilną rozpoznaje się w procesie.
W celu zainicjowania procesu sądowego, prowadzonego przeciwko ubezpieczycielowi o wypłatę należnego zadośćuczynienia i odszkodowania, należy złożyć pozew o zapłatę we właściwym miejscowo i rzeczowo sądzie. Stronami w tym postępowaniu są: powód – składający pozew i pozwany – ten przeciwko, któremu wnoszone jest powództwo. Ponadto w sprawie występują również świadkowie oraz powołani biegli sądowi.
Koszt postępowania cywilnego
Strona inicjująca postępowanie procesowe zobowiązana jest do uiszczenia opłaty sądowej od składanego pozwu o zapłatę. Opłata ta może być stała lub stosunkowa.
Opłata stała pobierana jest od spraw, w których wartość przedmiotu sporu nie przekracza 20 000 zł. Wysokość jej określona jest w kwocie stałej dla danego przedziału wartości przedmiotu sporu. Najniższa opłata stała wynosi 30 zł, a najwyższa 1 000 zł.
W sprawach, w których wartość przedmiotu sporu wynosi ponad 20 000 zł, pobierana jest opłata stosunkowa w wysokości 5 % tej wartości. Przy czym górna granica opłaty stosunkowej wynosi 200 000 zł.
Oprócz wyżej wskazanych opłat, podmioty strony postępowania zobowiązane są ponieść faktyczne wydatki związane z prowadzeniem postępowania, o ile nie są z nich zwolnione. Do takich kosztów postępowania należą m.in. wynagrodzenie i zwrot kosztów poniesionych przez biegłych czy tłumaczy, koszty przeprowadzenia innych dowodów. Niewpłacenie zaliczki na pokrycie wydatków powoduje pominięcie danej czynności (np. sporządzenie opinii biegłego ) albo pobranie (nakazanie ściągnięcia) od strony, która wnosiła o podjęcie czynności.
Ponadto do kosztów procesu zalicza się również wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika, tzw. koszty zastępstwa procesowego. W sprawach cywilnych o roszczenia pieniężne koszty te uzależnione są od wartości przedmiotu sporu. Kwoty wahają się od 90 zł przy roszczeniu w wysokości 500 zł do nawet 25 000 zł przy roszczeniu powyżej 5 000 000 zł. Wysokość tych kosztów ulega zmniejszeniu, jeśli sprawa zakończy się wydaniem nakazu zapłaty .
Końcowe rozliczenie kosztów procesu
Co do zasady koszty sądowe ponosi strona przegrana. W przypadku, gdy nie można jednoznacznie rozstrzygnąć sprawy, koszty rozliczane są proporcjonalnie do stopnia w jakim każda ze stron przegrała sprawę. Natomiast, gdyby żądanie pozwu zostało uwzględnione w połowie, koszty sądowe zostaną wzajemnie zniesione.
Do wydatków poniesionych w związku z prowadzeniem sprawy i zwracanych na żądanie strony wygranej, zalicza się m.in. koszty reprezentacji adwokata/radcy prawnego i jego wynagrodzenie (jednak nie wyższe niż stawki opłat określone odrębnymi przepisami) oraz inne wydatki poniesione w toku sprawy, np. koszty biegłego.
Sąd może również niezależnie od wyniku procesu obciążyć stronę kosztami wywołanymi jej niewłaściwym postępowaniem albo niesumiennością (np. zatajeniem lub opóźnieniem wskazania dowodów).
Ponadto w wyjątkowych sytuacjach, podyktowanych trudną sytuacją życiową strony przegranej, sąd może zasądzić od niej jedynie część kosztów postępowania lub wcale jej nie obciążać.
Czas trwania procesu sądowego
Średni czas trwania procesu sądowego wynosi od kilku miesięcy nawet do kilku lat. Podyktowane jest to nie tylko dużą ilością spraw spływających do sądów, ale również stopniem zawiłości danej sprawy, liczbą złożonych wniosków dowodowych oraz liczbą rozpraw.
Z doświadczenia Kancelarii jednak wynika, iż wiele spraw sądowych można zakończyć na początkowym etapie procesu poprzez zawarcie korzystnej dla poszkodowanego ugody. W takiej sytuacji poszkodowany może otrzymać świadczenia odszkodowawcze oraz zwrot poniesionych kosztów sądowych nawet w terminie 3 miesięcy od dnia wytoczenia powództwa.